Κατηγορία: Έγγραφα
Επίπεδο περιγραφής: Επιστολή
Φορέας: ΓΑΚ
Διαστάσεις: n/a
Τρέχουσα τοποθεσία: ΓΑΚ
Χώρα προέλευσης: Κύπρος
Γλώσσα: Ελληνικά
Χρονολογία: 1828
Είδος: Επιστολή
Τίτλος: Επιστολή Κυπρίων προς Ιωάννη Καποδίστρια, 19 Αυγούστου 1828,
Μέγεθος και υπόστρωμα αρχείου: 2 σελίδες
Παραπομπή: Επιστολή Κυπρίων προς Ιωάννη Καποδίστρια, 19 Αυγούστου 1828, Γιώργος Χατζηκωστής, Αρχείον Ροδίωνος Π. Γεωργιάδου, τόμος Β’, Λευκωσία, 2008, σελ. 135-145, https://cyprusgreece2021.com/arxeio/epistoli-kapodistrias-kipros-1828/ [προσπελάστηκε August 19, 2022]
Περιγραφή: Αφού ο Ιωάννης Καποδίστριας αναλαμβάνει χρέη Κυβερνήτη στην Ελλάδα, οι Κύπριοι επιδιώκουν να στρέψουν το ενδιαφέρον του και προς την Μεγαλόνησο. Ενδεικτικές είναι δυο επιστολές, με ημερομηνία 19 Αυγούστου 1828.
Η πρώτη είναι υπογεγραμμένη από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Πανάρετο, ιεράρχες και προκρίτους του νησιού, οι οποίοι εξουσιοδοτούν τους Παύλο Βαλσαμάκη, Χαράλαμπο Μάλη και Δημήτριο Φραγκούδη να γίνουν η φωνή του λαού. Στο βιβλίο του Εμμανουήλ Γ. Πρωτοψάλτη, Η Κύπρος εις τον αγώνα του 1821, η επιστολή σημειώνεται στον Φακ. 112 των Γενικών Αρχείων του Κράτους, στην Ελλάδα. Η εικόνα προέρχεται από το βιβλίο του Σπύρου Παπαγεωργίου, Ο Καποδίστριας και οι Ρίζες του Κυπριακού ενώ η μεταγραφή από το Αρχείον του Ροδίωνος Π. Γεωργιάδου.
Αποτελεί μια σπαρακτική έκκληση προς τον Κυβερνήτη της «μητέρας Ελλάδας», όπως και την αποκαλούν:
«Εξοχώτατε Κυβερνήτα!
»Ενώ συγχαίρομεν την κοινήν μας μητέρα Ελλάδα, η οποία μετά τοσούτος αγώνας βλέπει σήμερον εις το κλεινόν της έδαφος σταφανωμένας τας πράξεις της επάνω εις το υποκείμενον του αποδεδειγμένου αξιωτέρου και ενδοξοτέρου τέκνου της, παρασταίνομεν και ημείς οι τριτάλανες την αξιοθρήνητόν μας κατάστασιν έμπροσθεν της φιλανθρωπίας Σου.
»Όταν ο άνθρωπος φθάση εις τοιαύτην απελπισίαν, γίνεται τρομερός. Αλλά τις δεν εξεύρει την θέσιν της νήσου μας ή την πληθύν των κυκλούντων αυτήν οποία και οπόση; Η φρόνησις δεν υπηγόρευε παρά την εξ ύψους βοήθειαν να ελπίζωμεν και την αντίληψιν των αδελφών μας Ελλήνων, μείναντες άοπλοι και δυστυχείς και μη συγχωρούμενοι να ανανήψωμεν.
»Εις το έτος 1825 κατά Οκτώβριον είδομεν εκείθεν ακτίνα φωτός δι’ απεσταλμένου με γράμματα προς το κοινόν μας, και μερικώς εις το Ιερατείον. Εδοξάσαμεν τον Ύψιστον και επράξαμεν τα πέπροντα, αφορώντες καν εις την κατάστασιν της Ελλάδας και την ιδικήν μας εις το να προκύψη ωφέλεια εκ του κινήματος, αξία ανδρών, οι οποίοι το φυλάξασθαι στοχάζονται χαλεπώτερον του κτήσασθαι.
»Εκλέξαμεν τους κυρίους Χαράλαμπον Μάλην, Δημήτριον Φραγκούδην και Κυπριανόν Θησέα πληρεξούσιους. Εφοδιάσαντές τους με τα αναγκαία έγγραφα, παρακαλούντες τα πρέποντα και ευχαριστούντες εδεήθημεν να συνδράμη εις εν έργον, το οποίον όχι μόνον εις το κοινόν μας ήθελε καταθέσει χάριν αιωνίαν, αλλά και τα κοινά της Ελλάδος πράγματα, ήθελεν εκτείνει και βοηθήσει, περισπών τον εχθρόν και κατατρίβον αυτόν πολλαχόθεν. Και τοιαύτη ήτο η κρίσις μας περί τούτου. Αλλ’ ω της δυστυχίας! Εμείναμεν εις το αυτό σκότος‧ του καιομένου πυρός έσβεσεν εις τους πληρεξουσίους μας, ούτε υποδοχή εις τους ικετηρίους κλάδους των δυστυχών ημών, και ήδη, εν ω ηλπίζομεν να αράξωμεν εις τον ελληνικόν κόλπον, κινδυνεύομεν εις ναυάγιον τρομερόν χάσαντες τον πολύτιμον καιρόν.
»εις αυτήν την στιγμήν, Εξοχώτατε, και από Θεού προωρισμένου Άνερ, τρέχουν τα δάκρυά μας‧ αφήνομεν να εκτραγωδήσουν εις τας ακοάς της εξοχότητός Σας εκ μέρους μας στοματικώς τα δεινά του πάσχοντος κοινού μας οι κομισταί της παρούσης ικετικής επιστολής, οι κύριοι Παύλος Βαλσαμάκης, ιατρός και Χαράλαμπος Μάλης και Δημήτριος Φραγκούδης, διά να μη γράφωμεν απέραντα και οχληρά εις το πολύφροντι του δοθέντος εκ θείας Προνοίας Κυβερνήτου της Ελλάδος. Οι διαληφθέντες, Εξοχώτατε, φέρουσι πρόσωπον πάντων και του κοινού ως άνθρωποι άξιοι της εμπιστοσύνης μας, και παρακαλούμεν με θερμά δάκρυα να αποδεχθή αυτούς ως ιατήρ κοινός, και να δοθή ιατρός εις τα πληγά μας, όπως οίδεν η βαθύτατη πολιτική φρόνησίς Σου. Έχεις το δυνατόν και το εύκολον. Δυνατόν μεν διότι έχεις φίλους και βοηθούς τας κραταιάς και χριστιανικάς της Ευρώπης Δυνάμεις‧ εύκολον δε διότι έχεις τον φωτισμόν του Θεού να εξευρίσκης πόρον εις τα άπορα.
»Εις τοιαύτα αναθαρρήσαντες και ικετηρίους χείρας αίροντες προς τον Ύψιστον εις στερέωσιν και διάρκειαν ακλόνητον της εξοχότητός Σου, μένουμεν υποσημειούμενοι της υμετέρας εξοχότητος.
»Κύπρος τη 19 Αυγούστου 1828
»Ταπεινοί ικέται
»Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Πανάρετος
»Ο Πάφου Χαρίτων
»Ο Κιτίων (sic) Λεόντιος
»Ο Κυρηνείας Χαραλάμπης
»Έξαρχος Κιτίου Χρύσανθος
»Ανδρέας ο Σολομονίδης
»Αρχιμανδρίτης Κύριλλος
»Χ”Χριστόδουλος Απέγιτος
»G. Lapierre
»Δ. Θεμιστοκλής
»Λ. Κραμβής
»Ν. Κεφαλάς του ποτέ Μιχαήλ
Παύλος Βαλσαμάκης»
Βιβλιογραφία
Γιώργος Χατζηκωστής, Αρχείον Ροδίωνος Π. Γεωργιάδου, τόμος Β’, Λευκωσία, 2008, σελ. 135-145
Εμμανουήλ Γ. Πρωτοψάλτης, Η Κύπρος εις τον αγώνα του 1821, Αθήνα 1971, σελ. 92-94
Πέτρος Παπαπολυβίου, «Καποδίστριας & Κύπρος: Όψεις μιας μακράς πολυδιάστατης σχέσης» στο Αναστασία Σαμαρά-Κρίσπη, Σοφία Κ. Μωραΐτη, Στέλιος Αλειφάντης, Ιωάννης Καποδίστριας. Διεθνείς θεσμικές και πολιτικές προσεγγίσεις (1800-1831), Κασταλία, Αθήνα, 2021, σελ. 507-509
Σπύρος Παπαγεωργίου, Ο Καποδίστριας και οι Ρίζες του Κυπριακού,: Εκδόσεις Κ. Επιφανίου, Λευκωσία, [χ.ημ.]
