Video

Μεθύστε με το αθάνατο κρασί του Εικοσιένα» | Εκδηλώσεις στο Οίνου Γη-Κτήμα Βασιλειάδη για το 1821

Στιγμιότυπα από το Β’ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής και της Ομάδας Ηχώ της Κύπρου 1821-2021 με τίτλο «Απ’ των Κυθήρων τα νερά κι απ’ τους αφρούς της Κύπρος» - «Μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του’ 21»: Κωστής Παλαμάς και κυπριακά γράμματα και τα τη Μεγάλη συναυλία για τα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία | Ηλίας Ανδριόπουλος «Μεθύστε με το αθάνατο κρασί του Εικοσιένα»

Μεθύστε με το αθάνατο κρασί του Εικοσιένα» | Εκδηλώσεις στο Οίνου Γη-Κτήμα Βασιλειάδη για το 1821

Μία εκπομπή αφιερωμένη στις εκδηλώσεις που πραγματοποιεί η Ηχώ της Κύπρου 1821-2021, ο Όμιλος Λογοτεχνίας και Κριτικής και το οινοποιείο Οίνου Γη-Κτήμα Βασιλειάδη για την κορύφωση των εορτασμών των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσία, στην εκπομπή Εμείς κι ο κόσμος μας, στο ΡΙΚ1 με τον δημοσιογράφο Λουκά Χάματσο.

Οι αδελφές Αντωνοπούλου στο 1821

Μπορεί να μην γνωρίζουμε πολλά για την προσφορά της Κύπριας γυναίκας στον Αγώνα του 1821, όμως μικρές αναφορές αποδεικνύουν πως και εκείνες συνέβαλαν στον Αγώνα για Ανεξαρτησία. Όπως οι κόρες του δημογέροντα Γιαννάκη Αντωνόπουλου, που έχασε τη ζωή του στις σφαγές του Ιουλίου του 1821. Η Παγώνα, η Πεζούνα και η Αγγελέτα, συνελήφθηκαν και φυλακίστηκαν σε χωριστά κελιά, υπομένοντας καρτερικά όλες τις δοκιμασίες και παραμένοντας πιστές και αγέρωχες μέχρι την απελευθέρωσή τους.

Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός – 9η Ιουλίου

Την 9η Ιουλίου 1821 οι Πύλες της Λευκωσίας έκλεισαν νωρίτερα και ο ουρανός σκοτείνιασε. Εκείνο το απόγευμα ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός απαγχονίστηκε σε μία συκαμινιά στο Σεράγιο, αφού πρώτα προσευχήθηκε και ευλόγησε το σχοινί που θα του έπαιρνε τη ζωή. Η φωνή του ηχεί ως σήμερα Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιαιρη του κόσμου, κανένας δεν εβρέθηκεν για να την ιξηλείψη, κανένας, γιατί σιέπει την που τ’ άψη ο Θεός μου. Η Ρωμιοσύνη εν να χαθή, όντας ο κόσμος λείψη.

Το Όμοδος στην Παλιγγενεσία

Τα χωριά της Κύπρου έχουν να περηφανεύονται για τη συμμετοχή των κατοίκων τους στην Εθνεγερσία. Ένα από αυτά είναι και το Όμοδος που έδωσε τρία τέκνα στην Εθνική Παλιγγενεσία: τον Οικονόμο Δοσίθεο, τον Μάρκο Ιερώνυμο και τον Χριστόδουλο Βασιλειάδη. Από αυτούς, ο τελευταίος, δάσκαλος στο επάγγελμα, υπηρέτησε ως στρατιωτικός και υπαξιωματικός ενώ πολέμησε και στην άλωση της Τριπολιτσάς. Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης υπογραμμίζει πως “αγωνίστηκε με ζήλο θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή του”.

Νικόλαος Θησέας

Οι Κύπριοι έλαβαν μέρος στην Επανάσταση του 1821 από όπου κι αν βρίσκονταν. Όπως ο Νικόλαος Θησέας, ανιψιός του Εθνομάρτυρα Κυπριανού, που μετέτρεψε το εμπορικό του γραφείο στη Μασσαλία σε κέντρο συλλογής εφοδίων και στράτευσης Φιλελλήνων. Ό,τι κατάφερε να μαζέψει, μαζί με τη μεγάλη περιουσία του, τα διάθεσε στον Αγώνα. Γράφει για αυτόν ο Γέρος του Μοριά, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: ένας από τους πιο πρόθυμους και ειλικρινείς συναγωνιστές ήταν ο Νικόλαος Θησέας από τη νήσο Κύπρο.

Κύπριοι στη Φιλική Εταιρεία – Ο διδάσκαλος Χαράλαμπος Μάλης

Στενός συνεργάτης του Παπαφλέσσα και «άντρας τίμιος, πατριώτης και φιλογενέστατος», κατά τον Ζαΐμη, ο διδάσκαλος Χαράλαμπος Μάλης είναι ο μοναδικός Κύπριος το όνομα του οποίου αναγράφεται στον κατάλογο των μελών της Φιλικής Εταιρείας. Με το τέλος της επανάστασης ο Μάλης υπηρέτησε το ελληνικό κράτος ως γενικός γραμματέας του «Μινιστερίου της Θρησκείας και του Δικαίου», υπηρεσία για την οποία ποτέ δεν πληρώθηκε και ουδέποτε ζήτησε έως και τον θάνατό του να του καταβληθεί μισθός.

Φιλόθεος Χατζής, ο Κύπριος Μητροπολίτης Δημητσάνης

Με το μπαρούτι και τα γράμματα, τις δυο μεγάλες λαμπάδες, η Δημητσάνα άναψε τη φλόγα της ελευθερίας. Πρωτοστατώντας στην παραγωγή πυρίτιδας εξόπλισε ολόκληρη την Επανάσταση και μετετράπη στην «μπαρουταποθήκη του Έθνους» με τη χρηματοδότηση του Κύπριου Μηροπολίτη Δημητσάνας Φιλόθεου Χατζή. Αφού ανέστησε τους μπαρουτόμυλους της περιοχής φυλακίστηκε από τους Τούρκους και ξεψύχησε στη φυλακή πριν προλάβει να καμαρώσει τον ξεσηκωμό του Γένους.

Οι τοιχογραφίες του Αθανάσιου Διάκου

Ο Αθανάσιος Διάκος με την τόλμη και τη μαρτυρική του αυτοθυσία, ενέπνευσε τη λαϊκή μούσα σ’ όλη την ελληνική επικράτεια. Όπως στο πρώτο καζίνο της Κύπρου, στην Κρήτου Τέρρα, όπου ο Έλληνας ζωγράφος Ζαπίτης απεικόνισε τη στιγμή της σύλληψης του. Μία εικόνα που συναντάται σε ολόκληρη την Κύπρο σε καφενεία και βιτρώ. Στο Γέρι, στη Μεσαορία, στην Περιστερώνα, στον Μαζωτό, στη Λύση και τόσες άλλες περιοχές, η αγνή του μορφή μνημονεύεται εσαεί.

Η Φάλαγγα των Κυπρίων - «ΣΗΜΕΑ ΕΛΗΝΗΚΙ ΠΑΤΡΗΣ ΚΥΠΡΟΥ»

Το πιο γνωστό σύμβολο της συμμετοχής της Κύπρου στην Επανάσταση του 1821 είναι η σημαία στην οποία αναγράφεται «ΣΗΜΕΑ ΕΛΗΝΗΚΙ ΠΑΤΡΗΣ ΚΥΠΡΟΥ». Το λάβαρο, που κρατούσε περήφανα η ομάδα Κυπρίων αγωνιστών με την ονομασία «Φάλαγγα Κυπρίων» και αρχηγό τον στρατηγό Χατζηπέτρο, ο οποίος δείχνοντας τα παράσημά του συνήθιζε να λέει: Αυτά μου τα έδωσε ο ηρωισμός και η παλληκαριά των Κυπρίων Φαλαγγιτών.

Ο Χουρσίτ Αγάς ή Ανδρέας Σολομονίδης

Στις 19 Αυγούστου 1828, ένας στενός συνεργάτης του Τούρκου κυβερνήτη της Κύπρου, απέστειλε προσωπική επιστολή στον Καποδίστρια, Κυβερνήτη της Ελλάδας, υπογράφοντας ως Χουρσίτ Αγάς. Δεν ήταν άλλος από τον –υποχρεωτικά εξισλαμισθέντα, το 1821– Ανδρέα Σολομονίδη, του οποίου η καρδιά δεν έπαψε ποτέ να είναι ελληνική: Αν η Πρόνοια της Κυβέρνησης βρει τα μέσα για να ελευθερωθεί από το ζυγό και αυτή η νήσος… αυτός ο δούλος της πλήρωσε μέρος των ιεροτέρων χρεών του ανθρώπου προς την πατρίδα του.