Video

Ο ηρωομάρτυρας Οικονόμος Δοσίθεος

«Στις 10 Ιουλίου 1821 στην πλατεία του Σεράγιου βαδίζει ο Οικονόμος Δοσίθεος, ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Σταυρού Ομόδους. “Ως άνδρας υπεράξιος και ενθουσιώδης και ιδεολόγος πατριώτης μυήθηκε στον Αγώνα και αποτέλεσε σημαντικό αρωγό της Επανάστασης”.

Ο Δοσίθεος καρατομήθηκε από τον Κουτσιούκ Μεχμέτ· τον ίδιο σατράπη με τον οποίο κάποτε διατηρούσε καλές σχέσεις και η Κύπρος μοιρολογούσα άδει: “Κονόμε παριώρα μας, την Τζύπρον μας λυπήθου, Κονόμε πότε άραγε τα σίδερα εν να σπάσουν;”»

Ο Κύπριος σύντροφος του Ρήγα Φεραίου, Ιωάννης Καρατζάς

«Το βράδυ της 24ης Ιουνίου 1798 στα μπουντρούμια του κάστρου Νεϊμπόσα Βελιγραδίου, διαδραματίστηκε η τελευταία πράξη του δράματος της ζωής του Ρήγα Φεραίου και των επτά συναγωνιστών του, που κρατούνταν αιχμάλωτοι. Η Πύλη έδωσε την εντολή και ο καϊμακάμης διέταξε την εκτέλεση.

Ανάμεσα στα ονόματα των οκτώ πρωτομαρτύρων της Επανάστασης ήταν και αυτό του εκ της Λευκωσίας ορμώμενου Ιωάννη Καρατζά, που με τη θυσία του θα γινόταν ένας από τους πρώτους αγωνιστές της Ελευθερίας της Ελλάδας!».

Η παράδοση της επίσκεψης του Κανάρη στη Λάπηθο

«Στις 19 Ιουνίου 1821, κατά την παράδοση της Λαπήθου ο ατρόμητος μπουρλοτιέρης, Κωνσταντίνος Κανάρης, ελλιμενίστηκε στα χώματα της Κύπρου. Στη θερμή φιλοξενία που λέγεται πως βρήκε στο νησί ο ναύαρχος της Επανάστασης, βρήκε και την ανταπόκριση των πρόθυμων για την ελευθερία Κυπρίων. Πολλοί μάλιστα από αυτούς τον ακολούθησαν πίσω στην Ελλάδα. Η “πτωχή και δούλη Κύπρος”, όπως την περιγράφει ο Κωνσταντίνος Κηπιάδης, “προς τη Μητέρα Ελλάδα υπέρ ελευθερίας συνεισέφερε”».

Η έναρξη του «Σχολείου» πλησιάζει

«Ως γενικός έφορος αυτού του Σχολείου, κρίνω απαραίτητο χρέος μου να ευχαριστήσω την Μακαριότητά σας και να σας ειδοποιήσω ότι η έναρξη του Σχολείου πλησιάζει».

Με αυτά τα συνθηματικά λόγια και τη μετονομασία της Επανάστασης σε «Σχολείο» ενημέρωνε στις 8 Οκτωβρίου 1820 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό για την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, πλέον η ελληνική καρδιά του νησιού μας δονούσε μαζί με τον υπόλοιπο Ελληνισμό.

Κύπριοι στη Φιλική Εταιρεία – Ο διδάσκαλος Χαράλαμπος Μάλης

Στενός συνεργάτης του Παπαφλέσσα και «άντρας τίμιος, πατριώτης και φιλογενέστατος», κατά τον Ζαΐμη, ο διδάσκαλος Χαράλαμπος Μάλης είναι ο μοναδικός Κύπριος το όνομα του οποίου αναγράφεται στον κατάλογο των μελών της Φιλικής Εταιρείας. Με το τέλος της επανάστασης ο Μάλης υπηρέτησε το ελληνικό κράτος ως γενικός γραμματέας του «Μινιστερίου της Θρησκείας και του Δικαίου», υπηρεσία για την οποία ποτέ δεν πληρώθηκε και ουδέποτε ζήτησε έως και τον θάνατό του να του καταβληθεί μισθός.

Σελίδες Βίντεο

1 2

© Κείμενα - Έρευνα: Ιλιάνα Κουλαφέτη & Μαρία Χριστοδούλου, Ηχώ της Κύπρου 1821 – 2021
© Αφήγηση: Μαρία Κάνθερ, Sigma TV
© Πίνακες και Credits: Συλλογές του Βυζαντινού Μουσείου και της Πινακοθήκης του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’